رِسپایر(Respyre) نام شرکت پیشرفته ی هلندی است که در زمینه ساخت بتن های سازگار با محیط زیست (اکو بتن) فعالیت می نماید. جدیدترین نوع اکو بِتُنی که این شرکت بر روی آن کار می کند “بیو ریسپتیو” (Bio receptive) نام دارد.
برای واژه ی Bio receptive معادل مناسبی در فارسی یافت نشد. به همین دلیل در متن با ترجمه تحت الفظی آن “گیرنده زیستی” یا “پذیرنده زیستی” آمده است .
دو پدیده در حال رشد و رابطه آن با سبک معماری طبیعت گرایی
شهر نشینی و تغییرات آب و هوایی، دو پدیده درحال رشد هستند که در سال های اخیر تاثیرات منفی زیادی بر اکوسیستم کره زمین گذاشته اند. به همین دلیل سبک طراحی بیوفیلیک در میان معماران و طراحان کشورهای پرجمعیت؛ بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
بیوفیلیک (Biophilic) به چه معنایی است؟
منشا واژه “بیوفیلیک” واژه یونانی “بیوفیلیا” به معنی عشق به زندگی یا موجودات زنده است. اصطلاح بیوفیلیا (biophilia) برای اولین بار در سال 1984 به کار برده شد. ادوارد ویلسون، زیست‌شناس آمریکایی در آن زمان کتابی را با عنوان بیوفیلیا نوشت و به این ترتیب این اصطلاح را رواج داد.
ویلسون فرضیه جدیدی را در این کتاب مطرح کرد و معتقد بود که انسان‌ها تمایل ذاتی به جستجو و ایجاد ارتباط با طبیعت دارند. در کتاب او آمده است که مزایای زیادی برای انسان ها در برقراری ارتباط نزدیک با طبیعت وجود دارد و در صورت دور شدن از آن آسیب خواهند دید.
در همان زمان، مطالعه‌ای توسط راجر اولریش (Roger Ulrich’s) انجام شد که نشان می‌داد سلامت ما بسیار تحت تأثیر محیط قرار دارد. این نظریه‌ها و نتیجه‌گیری‌ها منجر به تغییرات بزرگی در معماری شد و به این ترتیب “طراحی بیوفیلیک”متولد شد.
طراحی بیوفیلیک (Biophilic Design)
طراحی بیوفیلیک با هدف پیوند طبیعت و انسان ایجاد شد. طراحی بیوفیلیک یا طبیعت‌گرا، به زبان بسیار ساده درمورد آوردن محیط بیرون و طبیعت به فضای داخلی صحبت می‌کند. عناصر اصلی این نوع طراحی، نور طبیعی، پوشش گیاهی، مواد طبیعی، رنگ‌های طبیعی، اشکال طبیعی و حیوانات هستند.
طراحی بیوفیلیک ابتدا فقط در خانه‌ها رواج داشت، در ادامه به منظور ایجاد انگیزه بیشتر در افراد و افزایش میزان انرژی محیط، در مکان‌هایی مانند ادارات که به اکسیژن بیشتری نیاز دارند نیز به سرعت گسترش یافت. حتی امروزه در بسیاری از بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، از این طراحی الهام می‌گیرند و فضایی را به کاشت گل و درختچه‌های تزئینی و حتی حوضچه و آبنماهای طبیعی اختصاص می‌دهند تا باعث کاهش استرس و اضطراب شود.
اکو بتن (eco concrete) چیست؟
رشد عالی خزه ها بر روی اکو بتن جدید (Bio receptive)
اکو بتن یا همان بتن سازگار با محیط زیست، بتنی است با ساختار اسفنجی که به خزه ها اجازه رشد و تکثیر می دهد بدون آنکه بنای ساختمان دچار آسیب شود.
“بیو ریسپتیو” (Bio receptive) جدیدترین نوع اکو بتن است
طی مراحل آزمایش اولیه ی “اکو بتن“، محققین شرکت هلندی “رسپایر” دریافتند که وقتی خزه روی دیوارهای بتنی رشد می کند، موجب مشکلی بزرگ می شود که باید به آن توجه شود. رشد خزه و سایر گیاهان روی دیوارهای بتنی به مرور زمان، موجب وارد شدن آسیب های جدی به بنا خواهد شد.
بنابراین محققین تصمیم گرفتند شیوه ای برای رشد خزه روی بتن بدون آسیب رساندن به ساختار آن ایجاد کنند. نتیجه کار بتنی جدید است که آن را “بیو ریسپتیو” نامیدند. بتن جدید پس از سفت شدن می تواند محیطی مناسب برای رشد خزه ها باشد بدون اینکه آسیبی ببیند و یا خوردگی و ترکی در بنای ساختمان ایجاد شود.
“بیو ریسپتیو” جدیدترین بتن سازگار با محیط زیستسر برآوردن جوانه های خزه از سطح اکوبتن
ویژگی های شاخص اکو بتن جدید (Bio receptive)
محققان شرکت هلندی که در انتظار به ثبت رسیدن این اختراع نوآورانه هستند؛ بتن جدید را دارای ویژگی هایی می دانند که در نوع خود بی نظیر است. مواردی همچون تخلخل، حفظ آب، بافت ریز منافذ، اسیدیته و وجود مواد مغذی در مخلوط اولیه آن.
اکو بتن جدید که در آن بذر خزه کشت شده استرشد بی رویه خزه ها به دلیل شرایط خوب رشد بر روی اکوبتن جدید
دلیل استفاده از خزه در تحقیقات بتن جدید
مسئول تحقیقات شرکت رسپایر در توضیح فواید و دلیل استفاده خزه اینطور توضیح می دهد:
خزه ریشه ندارد و مواد مغذی خود را از هوا می گیرد. این بدان معنی است که در زیرلایه خود رشد نمی کند (و بنابراین به عنصر زیرین آسیب نمی رساند) علاوه بر این هوا را نیز تصفیه می کند. نداشتن ریشه به این معنی است که خزه محدود به خشکی نیست، زیرا می تواند در همه جا، در هر ارتفاع و جهتی رشد کند.
در مجله اینترنتی ایدیاتو، وجه اشتراک تمامی رویدادهای فناورانه، تحقیقات علمی ،آثار هنری و مقالات همگی یک چیز است : “خلاقیت و نوآوری” . و ما تمامی تلاشمان بر این است تا با گردآوری و به اشتراک گذاشتن جدیدترین رویدادهای حوزه خلاقیت و نوآوری، پنجره ای رو به “دگرگونی” و “تحول مثبت” پیش روی مخاطبان باز کنیم. شاید ایده ای کوچک سبب تغییراتی بزرگ در زندگی شما نیز بشود.
چقدر عالی با این بتن میشه تو ساخت و ساز معجزه کرد.